Bozkırın Bilge Kalemi: Cengiz Aytmatov

İnsan her şeyi anlatamaz zaten kelimeler de her şeyi anlatmaya yetmez.

Cengiz Aytmatov, çevirmen, gazeteci, edebiyatçı, diplomat ve siyasetçi. Türk tarihinin en önemli yazarlarından biridir. Yarattığı eserlerle Türk kültürünü, tüm dünya ile tanıştırmıştır.

12 Aralık 1928’de başlayan hayatı çok zor olmasa da gençliğinde taşımaması gereken zorluklar üstlendi. Babasının ölümünden sonra daha da artan sorumluluk yüzünden erken yaşta çalışmaya başladı. Dönemin o zamanki siyasi rejimi değişmekteydi ve savaş zamanıydı. Aile büyükleri savaşta olduğundan, gençlere Aytmatov gibilere düşüyordu görev. 14 yaşında iken sekreterlik yaptı.

Kırgızistan’daki evinden Kazakistan’a gitti ve Veterinerlik Teknik Okulu’nu okudu. Daha sonra Bişkek’te Tarım Enstitüsü’nde eğitim aldı. Eğitimi bittikten sonra Moskova’ ya gitti ve Edebiyat Enstitüsü’nde öğrenim gördü.

Yazar hayatına geç başladığını söyleyebiliriz. 30 lu yaşlarında başladığı yazarlık serüveninde istediği ünü kazandı ve Sovyet Yazarlar Birliği’ne katıldı. Eserleri dilden dile çevrildi.

Yaşadığı ve büyüdüğü Kırgız kültürüne bağlılığıyla bilinen Aytmatov, Türk kültür ve felsefesine de oldukça bağlı idi. Eserlerinde Türk geçmişinin aydınlık, saf ve milli duygularına kendine değinmiş aynı zamanda geleceğe de ışık tutmuştur.

Eserlerinin büyük esin kaynağı olduğunu düşündüğümüz ilk şey şüphesiz ki Türk Mitolojisi. Destanlarla masallarla büyüyen Aytmatov, bizi de bu güzel mistik ve mitolojik unsurlarla büyüttü. Özellikle romanlarında kullandığı hayvan figürlerine yüklediği insani davranış ve hareketler sayesinde hayvan psikolojisini anlamamızı ve olaya ortak olmamızı sağlamıştır.

Tanınmasındaki yeri ayrı olan en önemli eseri ‘Cemile’ olmuştur. Louis Aragon Cemile’ yi ‘dünyanın en güzel aşk hikayesi’ olarak anmıştır.

Aytmatov, 10 Haziran 2008′ de böbrek yetmezliği sonucu aramızdan ayrılmıştır. Duygu dolu ve içimize dokunan tüm eserleri için minnettarız.

ESERLERİ

Dağlar Devrildiğinde
Dişi Kurdun Rüyaları
Elveda, Gülsarı
Cemile
Darağacı
Gün Olur Asra Bedel
Fuji-Yama
Beyaz Gemi
Selvi Boylum Al Yazmalım
Dağlar ve Steplerden Masallar
İlk Öğretmenim
Yüzyüze
Zorlu Geçit
Toprak Ana
Cengiz Han’a Küsen Bulut
Çocukluğum
Kızıl Elma
Hiroşimalar Olmasın
İlk Turnalar
Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek
Kassandra Damgası
Sultan Murat