Wolfgang Amadeus Mozart

Mozart’ın Son Eseri Requiem’in Hikayesi

Merhaba, bu yazımda sizlere Mozart’ın bestelediği son eseri olan Requiem ve onun hikayesinden bahsetmek istiyorum. Yazıma başlamadan önce eseri sizlerle paylaşmak istiyorum ki eseri dinlerken yazıyı okuma imkanını sizlere sunabileyim:

1791 yılında Wolfgang Amadeus Mozart, Sihirli Flüt operası üzerinde çalışırken bir yabancıdan imzasız bir mektup alır. Mektupta Mozart’tan bu isteğin kimden geldiğini araştırmaması şartı ile bir Requiem (ölüler duası veya ölüm ilahisi, ağıt) bestelemesi istenmekte ve bunun karşılığında dolgun bir ücret teklif edilmektedir. Sonraları ortaya çıkan söylentilere göre Besteyi Kont Von Walsegg, eşinin ölüm yıl dönümünde çaldırmak üzere ısmarlamıştır ayrıca bazı kaynaklarda eserin kendisinin olduğunu öne sürdüğü de belirtilmektedir.

Eşinin de desteği ile bu teklifi kabul eden Mozart, Sihirli Flüt’ü tamamladıktan sonra Requiem üzerinde çalışmaya başlamıştır ancak bu süreçte sağlık durumu iyice kötüleşmiş ve eseri tamamlayamayacak hale gelmiştir. Requiem üzerinde daha fazla çalışamayacağını ve eseri yarım bırakması gerekebileceğini anladığında, öğrencisi Xaver Süssmayr’e eseri nasıl tamamlamayı tasarladığını açıklamış ve artık birlikte çalışmaya başlamışlardır. Sonrasında ise 5 Aralık 1791 günü, gece saatlerinde sfiliz hastalığı nedeni ile hayata gözlerini yummuştur.

5 Aralık 1791 günü, gece saatlerinde yaşamı sona erdiğinde Mozart, eserin “Lacrimosa” bölümünün dokuzuncu mezüründe kalmıştır ve öğrencisi Xaver Süssmayr Mozart’ın anlattığı şekilde Requiem’i tamamlamıştır.

Bazı rivayetlerde Mozart’ın Requiem eserini yazarken aslında kendi ölümünü düşündüğü ve bu düşünce üzerinden eseri ortaya çıkardığından bahsedilmektedir. Bir sanatçıdan ölümünün hemen öncesinde bir ağıt bestelemesinin istenmesi hem bir trajedi hem de güzel bir tesadüftür belki de. Mozart, bu duygulardan hangisini yaşadı; eseri ortaya çıkarırken hangi kolaylık ve zorluklarla karşılaştı, bu konuyu maalesef bilemeyiz ama bildiğimiz ve gözlemlediğimiz tek bir şey var ki: o da ölümün kıyısındayken bile, bizlere kendini ölümsüz kılabilecek eserler bırakacak kadar yetenekli bir sanatçı olduğudur.

Eserin sözleri ve çevirisi ise şöyledir:

Lacrimosa dies illa (O gün gözyaşı ile dolu olacak)                             

Qua resurget ex favilla (Küllerinden doğar)                          

Judicandus homo reus           (Yargılanacak bir adam)                  

Huic ergo parce, Deus             (Bu yüzden bağışla onu, ulu tanrım) 

Pie Jesu, Jesu Domine (Merhametli yüce İsa) 

Dona eis requiem   (Onlara ebedi istirahat bağışla)

Dona eis requiem                       (Onlara ebedi istirahat bağışla)            

Amen                                           (Amin)