Bilim ve Sanatın Birlikteliği: Nanosanat

Fırça, kalem olmadan resim; taş, kil, mermer gibi malzemeleri kullanmadan heykel yapmak kulağa ilginç gelse de nanoteknoloji ile mümkün oluyor. Hatta resim, heykel, mimari yapıların yanı sıra stop motion tekniği ile film hazırlamak, kitap yazmak da nanoteknoloji sayesinde yapabileceklerinizden.

Maddenin atomik seviyede kontrolüne olanak sağlayan nanoteknoloji; matematik, malzeme bilimi, elektrik, tıp, biyoloji ve eczacılık gibi pek çok alanda kullanılmaktadır. Nanosanat ise sanat ve nanoteknolojinin birleşmesiyle ortaya çıkmıştır. Bilim insanlarının ve sanatçıların, bilim ve teknolojiyi kullanarak dijital eserler ortaya çıkartmasına olanak sağlar.

“Nanoart, dünyamızı nasıl gördüğümüze ve anladığımıza meydan okuyan büyüleyici sanatsal yaklaşımın sürekli bir değerlendirmesidir.”

Eva Mutoro

Element seçimi konusunda, esnekliği ve şekillendirilmesinin kolaylığı sebebiyle sıklıkla karbon tercih edilir. Görüntüsü alınacak malzeme, taramalı elektron mikroskobu sayesinde taranır ve ilk etapta siyah beyaz bir görüntü elde edilir. Sonrasında bu görüntü, çeşitli bilgisayar programları sayesinde renklendirilerek son haline getirilir. Yakalanan görüntüyü “ham” halinden çok uzaklaştırmadan aktarmak veya bilindik nesnelere dönüştürerek sunmak ise sanatçının seçimine kalmıştır.

Bazen bu sıralama değişir ve sanatçı, nano boyuttaki bir malzemeyi şekillendirdikten sonra görüntüsünü alır. Örneğin; odaklanmış iyon demetleri sayesinde Marcelo Coelho ve Vik Muniz “Kumdan Kale” ismini verdikleri eserlerini, kum tanelerinin üzerine bir kale çizerek oluşturmuşlar. Odaklanmış iyon demetleri malzemeye kontrollü bir şekilde hasar vererek şekillendirmeye olanak sağlamıştır.

Kontrollü şekillendirmeye yarayan odaklanmış iyon demetleri sayesinde nano heykeller yapmak da mümkün. Bu yöntemde, tek bir parçanın yontulmasıyla heykeller elde edilmektedir.

Heykel yapımında, üç boyutlu yazıcı prensibiyle çalışan lazerli uygulamalar da kullanılmaktadır.

Güven, Jonty Hurwitz

Ayçiçeği Tarlası

Profesör S. K. Hark, kendiliğinden değişik şekiller oluşturan silikon oksit nanotellere elektron mikroskobuyla baktığında ayçiçeklerine benzediğini düşünmüş ve çiçekleri buna uygun şekilde renklendirerek ödüllü eserini ortaya çıkarmış.

Fatih Büyükserin’in nehir kıyısındaki bir ormanı anımsatan eseri.
Cris Orfescu

“Sanatım, teknolojik hareketin bir yansımasıdır. Kimyasal ve fiziksel işlemlerle oluşturduğum atomik/moleküler heykelleri (nano heykeller) taramalı elektron mikroskobu ile görselleştirerek ‘görünmez’ dünyayı izleyicimin önüne getiriyorum.”

Cris Orfescu

Cris Orfescu’nun nanosanat eserleri, online olarak gezilebilen bir müzede yayınlanıyor. Buradan ulaşabilirsiniz.

Nanoteknoloji ve stop motion ile çekilen kısa film Youtube’da mevcut. Buradan izleyebilirsiniz.

Kaynakça:

Cris Orfescu

TÜBİTAK

Fotoğraflar